
fot. Wikimedia Commons
Stefan Kisielewski
ur. 7 marca 1911 w Warszawie – zm. 27 września 1991 w Warszawie
Pisarz, kompozytor, krytyk muzyczny, publicysta
Pisarz, kompozytor, krytyk muzyczny (debiutował w tej roli na łamach pisma „Echo Tygodnia” w 1931 roku), publicysta (przed wojną publikował na łamach „Buntu Młodych”, „Pionu” i „Polityki”). Uczestnik kampanii wrześniowej i, jako żołnierz Armii Krajowej, powstania warszawskiego. W 1945 roku zamieszkał w Krakowie, gdzie został wykładowcą Wyższej Szkoły Muzycznej (zwolniony w 1949 po wygłoszeniu krytyki socrealistycznej koncepcji muzyki); współzakładał dwutygodnik „Ruch Muzyczny”.
Recenzje muzyczne zaczął ogłaszać w 1945 roku na łamach pierwszych numerów „Przekroju”, by dość szybko przenieść się do „Tygodnika Powszechnego” (za namową Czesława Miłosza). Pierwszy felieton opublikował w piśmie Jerzego Turowicza w numerze 20. z 5 sierpnia 1945 roku. Przez następnych czterdzieści pięć lat felietony Kisiela – drukowane w rubrykach: Pod włos, Łopatą do głowy, Gwoździe w mózgu, Głową w ściany, Bez dogmatu, Wołanie na puszczy, Widziane inaczej, Sam sobie sterem – będą jednymi z najpoczytniejszych w piśmie, stając się znakiem rozpoznawczym zarówno tygodnika, jak publicysty.
W latach 1957–1965 pełnił mandat posła z ramienia koła posłów Znak. Za publiczną krytykę władz – w związku ze zdjęciem z afisza Dziadów w 1968 roku i działalnością cenzury – wygłoszoną na zebraniu ZLP w lutym 1968 roku (wtedy padły słynne słowa: „dyktatura ciemniaków”) został objęty całkowitym zakazem druku (uchylonym w 1971) i pobity przez „nieznanych sprawców”.
Uznany i wykonywany kompozytor, twórca audycji muzycznych w Polskim Radiu. Ogłaszał teksty w prasie drugoobiegowej i emigracyjnej (stały publicysta londyńskiego „Pulsu” i od końca lat 60. paryskiej „Kultury”). Wydawał, pod pseudonimem Tomasz Staliński, powieści, zbiory felietonów i eseje polityczne w polskich oficynach za granicą, m.in. Widziane z góry (1967), Cienie w pieczarze (1971), Na czym polega socjalizm? (1976), Wszystko inaczej (1986). Na skutek różnic na temat oceny sytuacji politycznej w kraju, które w czerwcu 1989 roku pojawiły się między Kisielem a „Tygodnikiem Powszechnym”, felietonista opuścił pismo przy Wiślnej i został publicystą tygodnika „Wprost” (felietony, publikowane w postaci krótkich rozmów, ukazywały się co tydzień, od maja 1990 do sierpnia 1991).
Jego Opowiadania i podróże (1959) – tom zawierający nowele z czasów okupacji oraz listy z podróży do Anglii, Francji i Rumunii – były jedną z trzech pierwszych pozycji wydawnictwa Znak w pierwszym roku funkcjonowania oficyny (obok książek Antoniego Gołubiewa i kard. Stefana Wyszyńskiego). W późniejszych latach w Znaku ukazały się jeszcze: zbiór esejów Z literackiego lamusa (1979) oraz Lata pozłacane, lata szare. Wybór felietonów z lat 1945–1987 (1989).
Żona Lidia, z domu Hintz (1914–1991), urodzona w Nowonikołajewsku na Syberii, po 1945 roku, gdy rodzina mieszkała w Krakowie, pracowała jako sekretarka w Państwowym Wydawnictwie Muzycznym i w Związku Kompozytorów Polskich.
Biogram został przygotowany na podstawie książki „Ludzie Znaku” wydanej przez Wydawnictwo ZNAK.